Σύντομο ιστορικό του εγχειρήματος ανάδειξης των περιηγητικών δικτύων.
Έχοντας βιωματικά προσεγγίσει τις σπάνιες ιδιαιτερότητες του φυσικού και ιστορικού τοπίου των Κυκλάδων, ξεκινήσαμε το 1995-1996 ως υπηρεσία Πολιτισμού της τότε Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κυκλάδων, αλλά και ευαισθητοποιημένοι πολίτες και φορείς μέσα κι έξω από τα Κυκλαδονήσια, το έργο της επιλογής, της επανάχρησης και της ανάδειξης των παλαιών οδών της κυκλαδικής υπαίθρου ως Δικτύων Διαδρομών Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος.
Υλοποιήθηκαν κατά νησί δράσεις αποκατάστασης και βελτίωσης των υποδομών πεδίου, είτε με ένταξη κατά περίπτωση τμημάτων των δικτύων σε κοινοτικά προγράμματα, είτε με αναθέσεις εργασιών μικρής κλίμακας σε τοπικά συνεργεία τεχνιτών, με βάση κατά περίπτωση συνταχθείσες τεχνικές μελέτες ή εκθέσεις, Οι εργασίες αυτές εκτελέστηκαν με τρόπο άρτιο και υποδειγματικό και με μέγιστη εξοικονόμηση δαπάνης. Παράλληλα, στο έργο αποκατάστασης της βατότητας και σήμανσης συνέβαλαν στα περισσότερα νησιά εθελοντικές δράσεις δοκιμασμένων συλλογικών φορέων, καθώς και πεζοπορικών κατά νησί ομάδων, που δούλεψαν οργανωμένα με την εποπτεία της υπηρεσίας μας.
Κατά την τελευταία χρονική περίοδο (2015-2021), από το αυξημένο ενδιαφέρον των δημοτικών αρχών προέκυψε ουσιαστική συμβολή τους στον τομέα της αποκατάστασης διέλευσης των δικτύων, συμμετέχοντας έτσι στην επιτυχή υλοποίηση του σχεδιασμού της Περιφέρειας για διεύρυνση και ανανέωσή του.
Τα περιηγητικά δίκτυα στις Κυκλάδες σήμερα.
Σήμερα, τα επιλεγμένα, σχεδιασμένα και επικαιροποιημένα από τη Διεύθυνση Τουρισμού Πολιτισμού και Αθλητισμού της Περιφέρειας περιηγητικά-πεζοπορικά δίκτυα Διαδρομών στα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων, με συνολικό μήκος πάνω από 800 χιλιόμετρα -από τα οποία πάνω από το 50% είναι λιθόστρωτα- απλώνονται στο μεγαλύτερο μέρος της ενδοχώρας τους, με κομβικά σημεία τους οικισμούς και με βασικούς προορισμούς τόπους ή μεμονωμένα μνημεία ιστορικού-αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και περιοχές σπάνιων φυσικών ιδιαιτεροτήτων. Τα δίκτυα βρίσκονται γενικά σε εξαιρετική κατάσταση από άποψη βατότητας και συνδεσιμότητας, ενώ παρουσιάζουν πολύ καλή εικόνα από την άποψη της ειδικών προδιαγραφών σήμανσής τους.
Τα περισσότερα δίκτυα πληρούν ήδη τα κριτήρια αξιολόγησής τους, όχι μόνο βάσει της κείμενης νομοθεσίας για την ένταξή τους στο Εθνικό Μητρώο Μονοπατιών και την εθνική τους πιστοποίηση, αλλά και τα κριτήρια πιστοποίησης που τίθενται από διεθνείς οργανισμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Πεζοπόρων.
Μετά από επίπονες και επί σειρά ετών συνδυασμένες κοινές δράσεις με τις δημοτικές αρχές των Κυκλάδων, διανύουμε τη φάση συγκρότησης των Φακέλων Καταγραφής-Αξιολόγησης των περιηγητικών δικτύων των νησιών όπου οι Διαδρομές βρίσκονται σε φάση ετοιμότητας προκειμένου τα επιλεγμένα περιηγητικά δίκτυα θα ενταχθούν στο Εθνικό Μητρώο Μονοπατιών και στη συνέχεια θα πιστοποιηθούν, λαμβάνοντας το αντίστοιχο σήμα ποιότητας.
Σαν πρώτη ενέργεια συστηματικής διαδικτυακής προβολής των δικτύων, στην νεοσύστατη ιστοσελίδα της Περιφερειακής Ενότητας Νάξου λειτουργεί ο αντίστοιχος σύνδεσμος “Διαδρομές Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος” για τα νησιά Νάξο, Αμοργό και Μικρές Κυκλάδες.
Ειδικότερα για τη Νάξο, έχει δημιουργηθεί στο πλαίσιο του υφιστάμενου περιηγητικού δικτύου η μεγάλη σειριακή διαδρομή 50 χιλιομέτρων με τίτλο Naxos Strada, με τοποθέτηση σε όλο το μήκος της ειδικής σήμανσης. Με τη διαδρομή αυτή επιτυγχάνεται η διέλευση από το μεγαλύτερο μέρος των μνημείων και τόπων ιστορικού και περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος του νησιού, μέσα από αλλεπάλληλες εναλλαγές τοπίου και ταυτόχρονα διέρχεται από μεγάλο αριθμό ορεινών και ημιορεινών οικισμών της ενδοχώρας.
Η Διαδρομή μπορεί να διαιρείται χρονικά σε 4 τουλάχιστον ημερήσια τμήματα (12 χλμ. πεζοπορίας την ημέρα) με στάσεις διανυκτέρευσης στους οικισμούς της ενδοχώρας του νησιού.